“Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng”, câu tục ngữ này không chỉ áp dụng trong chiến trường mà còn rất hữu ích trong việc học tập, đặc biệt là đối với môn Sinh học. Hiểu rõ kiến thức là chìa khóa để giải quyết mọi bài tập, thế nhưng, đôi khi vẫn có những câu hỏi khiến bạn bối rối và cần tìm lời giải đáp. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá thêm những kiến thức thú vị và giải đáp những câu hỏi thường gặp trong bài 24 Sinh học 10.
Câu Hỏi 1: Hệ tuần hoàn máu của người gồm những thành phần nào?
Hệ tuần hoàn máu đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cơ thể người, giống như một mạng lưới giao thông vận tải, mang dưỡng chất và oxy đi nuôi cơ thể, đồng thời thu gom chất thải và khí CO2 để đào thải ra ngoài.
1. Máu: Là một chất lỏng màu đỏ, có nhiệm vụ vận chuyển oxy, chất dinh dưỡng, hormone, kháng thể,… đi khắp cơ thể và loại bỏ chất thải, khí CO2 ra khỏi cơ thể.
2. Tim: Là một cơ quan bơm máu, hoạt động không mệt mỏi suốt cuộc đời, duy trì dòng chảy máu đi khắp cơ thể. Tim gồm 4 ngăn: Tâm nhĩ phải, tâm nhĩ trái, tâm thất phải, tâm thất trái.
3. Mạch máu: Là hệ thống ống dẫn máu, bao gồm động mạch, tĩnh mạch và mao mạch.
- Động mạch: Mang máu từ tim đi nuôi cơ thể.
- Tĩnh mạch: Mang máu từ các cơ quan về tim.
- Mao mạch: Là những mạch máu nhỏ li ti, kết nối động mạch và tĩnh mạch, giúp trao đổi chất giữa máu và tế bào.
Hệ tuần hoàn máu người
Câu Hỏi 2: Nêu vai trò của tim trong hệ tuần hoàn máu?
Tim được ví như “cỗ máy bơm” của cơ thể, hoạt động không ngừng nghỉ để vận chuyển máu đi khắp cơ thể.
1. Bơm máu: Tim co bóp tạo lực đẩy máu từ tâm thất đi vào động mạch.
2. Điều hòa lưu lượng máu: Tim điều chỉnh lượng máu được bơm vào động mạch dựa vào nhu cầu của cơ thể.
3. Duy trì huyết áp: Lực co bóp của tim tạo ra áp lực lên thành mạch máu, duy trì huyết áp ổn định.
4. Hoạt động theo nhịp: Tim co bóp và giãn nở theo một chu kỳ nhất định, tạo nhịp tim đều đặn.
Câu Hỏi 3: Tại sao máu chảy trong động mạch lại có màu đỏ tươi, trong tĩnh mạch lại có màu đỏ thẫm?
Máu có màu đỏ là do chứa sắc tố Hemoglobin (Hb) trong hồng cầu.
- Máu đỏ tươi: Là máu giàu oxy, được bơm từ tim đi nuôi cơ thể. Khi Hb kết hợp với oxy tạo thành oxyhemoglobin có màu đỏ tươi.
- Máu đỏ thẫm: Là máu nghèo oxy, mang CO2 từ các cơ quan về tim. Khi Hb kết hợp với CO2 tạo thành cacbonoxyhemoglobin có màu đỏ thẫm.
Câu Hỏi 4: Tại sao cần phải truyền máu cho người bị mất máu nhiều?
Máu là chất lỏng sống, đảm bảo sự sống của con người. Khi mất máu nhiều, cơ thể sẽ thiếu máu, dẫn đến các biểu hiện:
- Thiếu oxy cho các tế bào.
- Suy giảm chức năng các cơ quan.
- Giảm khả năng miễn dịch.
- Tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Nguy cơ tử vong.
Truyền máu kịp thời sẽ bổ sung lượng máu đã mất, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.
Câu Hỏi 5: Nêu các nhóm máu chính và quy luật truyền máu?
Có 4 nhóm máu chính: A, B, AB, O.
Quy luật truyền máu:
- Nhóm máu O là nhóm máu cho phổ thông, có thể truyền cho mọi nhóm máu khác.
- Nhóm máu AB là nhóm máu nhận phổ thông, có thể nhận máu từ mọi nhóm máu khác.
- Nhóm máu A có thể truyền cho nhóm máu A và AB.
- Nhóm máu B có thể truyền cho nhóm máu B và AB.
Lưu ý: Việc truyền máu cần tuân thủ nghiêm ngặt quy luật để tránh xảy ra tai biến.
Câu Hỏi 6: Nêu vai trò của hệ bạch huyết trong cơ thể?
Hệ bạch huyết là một hệ thống mạch độc lập, song song với hệ tuần hoàn máu, có vai trò:
- Thu gom dịch mô: Hệ bạch huyết thu gom dịch mô thừa, đưa trở lại hệ tuần hoàn máu.
- Vận chuyển chất béo: Hệ bạch huyết vận chuyển chất béo hấp thu ở ruột non về tim.
- Bảo vệ cơ thể: Hệ bạch huyết chứa các tế bào miễn dịch như bạch cầu, có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm,… bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.
Câu Hỏi 7: Nêu các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp?
Huyết áp là sức ép của máu lên thành mạch máu. Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp bao gồm:
- Lực co bóp của tim: Lực co bóp càng mạnh, huyết áp càng cao.
- Lượng máu trong mạch: Lượng máu trong mạch càng nhiều, huyết áp càng cao.
- Sự đàn hồi của mạch máu: Thành mạch máu đàn hồi tốt, huyết áp ổn định, ngược lại, thành mạch máu cứng, huyết áp cao.
- Sự co thắt mạch máu: Mạch máu co thắt, huyết áp tăng.
- Tuổi tác: Huyết áp có xu hướng tăng theo tuổi.
- Giới tính: Nam giới thường có huyết áp cao hơn nữ giới.
- Chế độ ăn uống: Chế độ ăn giàu muối, chất béo, cholesterol có thể làm tăng huyết áp.
- Thói quen sinh hoạt: Stress, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, thiếu ngủ có thể gây tăng huyết áp.
Câu Hỏi 8: Nêu một số bệnh lý về hệ tuần hoàn máu?
Hệ tuần hoàn máu là hệ thống quan trọng của cơ thể, khi bị rối loạn có thể dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
1. Bệnh tim mạch: Bao gồm các bệnh lý như: nhồi máu cơ tim, suy tim, bệnh van tim, rối loạn nhịp tim…
2. Bệnh mạch máu não: Gồm các bệnh lý như: tai biến mạch máu não, đột quỵ…
3. Bệnh huyết áp: Bao gồm: huyết áp cao, huyết áp thấp.
4. Bệnh máu: Gồm các bệnh lý như: thiếu máu, bệnh bạch cầu, bệnh hồng cầu hình liềm…
5. Bệnh về bạch huyết: Bao gồm: ung thư bạch huyết, viêm bạch huyết…
Bệnh tim mạch
Câu Hỏi 9: Nêu một số biện pháp bảo vệ hệ tuần hoàn máu?
Để bảo vệ sức khỏe hệ tuần hoàn máu, bạn cần duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm:
-
Chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, muối, đường, cholesterol, tăng cường ăn rau xanh, trái cây, cá, sữa…
-
Tập luyện thể dục đều đặn: Nên tập luyện thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần.
-
Ngủ đủ giấc: Nên ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày.
-
Kiểm soát stress: Stress có thể gây tăng huyết áp, vì vậy nên tìm cách giải tỏa stress hiệu quả.
-
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Nên đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý về hệ tuần hoàn máu.
-
Hạn chế các thói quen xấu: Không hút thuốc lá, không sử dụng rượu bia, ma túy…
Tập luyện thể dục
Câu Hỏi 10: Làm sao để phòng tránh bệnh tim mạch?
Tim mạch là một trong những bệnh lý nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng con người. Dưới đây là một số biện pháp giúp bạn phòng tránh bệnh tim mạch:
-
Kiểm soát huyết áp: Nên kiểm tra huyết áp định kỳ và điều trị huyết áp cao kịp thời.
-
Kiểm soát lượng đường trong máu: Nên kiểm tra đường huyết định kỳ và điều trị bệnh tiểu đường kịp thời.
-
Kiểm soát lượng cholesterol trong máu: Nên kiểm tra cholesterol máu định kỳ và điều trị bệnh tăng cholesterol máu kịp thời.
-
Tập luyện thể dục thường xuyên: Nên tập luyện thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần.
-
Giữ cân nặng hợp lý: Béo phì là một yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch, vì vậy nên duy trì cân nặng hợp lý.
-
Hạn chế các thói quen xấu: Không hút thuốc lá, không sử dụng rượu bia, ma túy…
-
Giảm stress: Stress có thể gây tăng huyết áp, vì vậy nên tìm cách giải tỏa stress hiệu quả.
Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn cụ thể về cách phòng tránh bệnh tim mạch phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết khác trên website “Nexus Hà Nội” để tìm hiểu thêm kiến thức về sức khỏe, các bệnh lý về hệ tuần hoàn máu và cách phòng tránh. Hãy liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại: 0372899999, email: [email protected] hoặc đến địa chỉ: 233 Cầu Giấy, Hà Nội. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn 24/7.
Hãy chăm sóc sức khỏe của bản thân, bạn nhé!