“Cái kim trong bọc lâu ngày cũng lòi ra”, câu tục ngữ này thường được nhắc đến khi chúng ta muốn ám chỉ những bí mật, những điều che giấu cuối cùng cũng sẽ bị phơi bày. Vậy trong thời đại công nghệ số hiện nay, liệu những hành vi, dữ liệu của bạn trên máy tính công ty có đang bị theo dõi một cách kín đáo?

Máy tính công ty bị theo dõi: Sự thật phũ phàng

Bạn có từng cảm thấy bất an khi sử dụng máy tính công ty? Luôn có một cảm giác mơ hồ như thể ai đó đang nhìn chằm chằm vào màn hình, theo dõi từng thao tác của bạn? Cảm giác này không phải là vô căn cứ. Thực tế, theo dõi nhân viên đang trở thành một xu hướng phổ biến trong nhiều công ty hiện nay.

Tại sao các công ty lại theo dõi nhân viên?

• Kiểm soát hiệu quả làm việc: Theo dõi hoạt động của nhân viên giúp quản lý nắm bắt năng suất lao động, thời gian làm việc và hiệu quả công việc của từng người. Từ đó, đưa ra những phương án quản lý hiệu quả hơn, tối ưu hóa năng suất lao động chung.
• Bảo mật thông tin: Trong bối cảnh ngày càng nhiều vụ tấn công mạng và rò rỉ thông tin, việc theo dõi giúp doanh nghiệp phát hiện và ngăn chặn các hành vi vi phạm, bảo vệ dữ liệu nhạy cảm.
• Ngăn chặn sử dụng trái phép: Một số công ty có thể theo dõi để ngăn chặn nhân viên sử dụng máy tính công ty cho mục đích cá nhân, như chơi game, lướt web, xem phim, v.v.
• Luật pháp và quy định: Một số ngành nghề có những quy định cụ thể về việc theo dõi nhân viên, chẳng hạn như ngành tài chính, ngân hàng, v.v.

Những cách thức phổ biến để theo dõi máy tính công ty

• Phần mềm giám sát: Đây là cách thức phổ biến nhất. Các phần mềm này có thể ghi lại mọi hoạt động trên máy tính, bao gồm:
  • Lượt truy cập website: Theo dõi những trang web mà bạn truy cập, thời gian truy cập, nội dung bạn đọc.
  • Tệp tin: Theo dõi các tệp tin bạn mở, lưu, xóa, tải lên, tải xuống.
  • Bàn phím: Ghi lại mọi thứ bạn gõ, bao gồm mật khẩu, email, tin nhắn.
  • Camera: Theo dõi hoạt động của bạn trước màn hình, đặc biệt là trong các phòng làm việc chung.
• Ghi âm: Một số công ty có thể sử dụng thiết bị ghi âm để theo dõi các cuộc gọi, cuộc họp, v.v.
• Theo dõi mạng: Chuyên viên IT của công ty có thể theo dõi lưu lượng mạng, phát hiện các hoạt động bất thường.
• Camera giám sát: Công ty có thể lắp đặt camera giám sát trong văn phòng, để theo dõi hoạt động của nhân viên.

Biểu hiện máy tính công ty bị theo dõi

• Máy tính hoạt động chậm hơn bình thường, thường xuyên bị lag hoặc treo.
• Xuất hiện các chương trình lạ mà bạn không cài đặt.
• Mật khẩu của bạn bị thay đổi đột ngột mà không rõ lý do.
• Bạn nhận thấy các biểu tượng lạ xuất hiện trên thanh taskbar hoặc traybar.
• Bạn cảm thấy bị giám sát trong khi làm việc, đặc biệt khi bạn đang truy cập vào những trang web nhạy cảm hoặc đang thực hiện những công việc cá nhân.

Cách thức phát hiện máy tính công ty bị theo dõi

Lưu ý: Việc phát hiện máy tính bị theo dõi là một kỹ năng đòi hỏi kiến thức chuyên môn. Nếu bạn không có kinh nghiệm, hãy liên hệ với chuyên gia an ninh mạng để được hỗ trợ.

• Sử dụng phần mềm quét virus: Chạy quét virus thường xuyên là cách đơn giản nhất để phát hiện các phần mềm độc hại.
• Kiểm tra danh sách chương trình đang chạy: Nhấn tổ hợp phím Ctrl + Alt + Delete và vào tab Processes hoặc Task Manager để kiểm tra xem có bất kỳ chương trình nào lạ hoặc không được phép chạy trên máy tính của bạn hay không.
• Kiểm tra các thiết bị USB: Kiểm tra danh sách các thiết bị USB được kết nối với máy tính. Nếu phát hiện thiết bị lạ, hãy ngắt kết nối ngay lập tức.
• Kiểm tra các file hệ thống: Kiểm tra xem có file nào bị thay đổi hoặc bị thêm mới hay không.

Cách thức bảo vệ bản thân khỏi bị theo dõi

• Sử dụng phần mềm diệt virus: Cài đặt và cập nhật phần mềm diệt virus thường xuyên để bảo vệ máy tính của bạn khỏi các mối nguy hiểm.
• Thay đổi mật khẩu: Sử dụng mật khẩu mạnh và thay đổi mật khẩu định kỳ.
• Hạn chế sử dụng máy tính công ty cho mục đích cá nhân: Chỉ sử dụng máy tính công ty để làm việc. Nếu cần sử dụng cho mục đích cá nhân, hãy sử dụng một thiết bị riêng biệt.
• Sử dụng VPN: VPN giúp mã hóa dữ liệu của bạn, khiến cho việc theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn trở nên khó khăn hơn.
• Cẩn thận khi mở các file đính kèm: Chỉ mở các file đính kèm từ nguồn tin cậy.
• Luôn cập nhật hệ điều hành và các phần mềm: Các bản cập nhật thường bao gồm các bản vá lỗi bảo mật, giúp bảo vệ máy tính của bạn tốt hơn.

Luật pháp và đạo đức

Theo luật pháp Việt Nam, việc theo dõi nhân viên phải được thực hiện một cách hợp pháp, minh bạch và có thông báo rõ ràng cho nhân viên. Các công ty phải tuân thủ các quy định về bảo mật thông tin, quyền riêng tư của nhân viên.

Quan niệm tâm linh

Trong quan niệm tâm linh của người Việt, việc bị theo dõi thường được xem là một điềm báo không tốt, có thể ảnh hưởng đến vận mệnh, công danh, sự nghiệp của người bị theo dõi.

Hãy nhớ rằng: Hãy cẩn trọng và bảo vệ quyền riêng tư của bạn. Nếu bạn nghi ngờ máy tính công ty của mình bị theo dõi, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia an ninh mạng.